کار بدون دستمزد و برچسب بیکاری روی دوش زنان خانه دار
به گزارش حقوق و قضا، عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی با اشاره به اینکه زنان در کشورهای درحال توسعه روزانه ۵.۵ ساعت و در کشورهای توسعه یافته ۴.۵ ساعت «کارِ بدون دستمزد» انجام می دهند، اظهار داشت: برپایه گزارش جهانی سال ۲۰۲۴، زنان ۷۶.۲ درصد از کل کارِ بدون دستمزد در جهان را انجام می دهند و مطابق گزارش مجمع جهانی اقتصادی، ۱۵۲ سال زمان ضروری است تا زنان در اقتصادِ جهان به برابری با مردان برسند.
لیلا فلاحتی در گفتگو با ایسنا، اظهار نمود: از آنجاییکه ۷۰ درصد از بخش مراقبتی جهان را زنان می سازند، بنابراین در بحث مراقبت، از کار خانگی یاد می شود. در واقع مراقبت یک اقتصاد بسیار بزرگ است که در معنای کلی در اقتصاد، به دو دسته مراقبت «مستقیم» و «غیرمستقیم» تقسیم می شود و در زیرمجموعه این تقسیم بندی هم کار مجانی و غیر مجانی دسته بندی شده است.
نگاه کشورها به شغل «خانه داری» و به رسمیت شناختن آن
وی ضمن اشاره به اقتصادِ مراقبت که مبحث پیچیده ای است، اظهار داشت: در صورتی که تاکنون، در فرهنگ کشورهای مختلف بخصوص کشورهای آسیایی و درحال توسعه مراقبت بعنوان وظیفه ذاتی زنان تلقی می شد، حالا اقتصاد جهانی درحال حرکت بسمت به رسمیت شناختن اقتصادِ مراقبت است به طوریکه در برابر آن، پرداختی صورت می گیرد؛ به صورت مثال خیلی از خانواده ها حالا برای مراقبت بهتر از کودک خود، از دو سالگی برای او پرستار استخدام می کنند و یا برای مراقبت از فرد بیمار یا سالمند در خانه، پرستار ویژه سالمندان را استخدام می کنند. اما در قسمت مراقبتِ غیرمستقیم، نه تنها در برابر کار انجام شده، پرداختی صورت نمی گیرد، بلکه به نتیجه انجام کار، توجهی هم نمی شود که عمدتا این بخش معطوف به امور در منزل همچون آشپزی، اتوکشی، تمیز کردن منزل و... است.
برچسب «بیکاری» به زنان خانه دار
به قول این عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، در صورتی که امور خانه داری زمان بر و تکراری می باشد و بعنوان وظیفه زنان تلقی می شود، اما در سطح جهانی عمدتا به زنان خانه دار برچسب بیکاری و فردی که همیشه در خانه درحال استراحت است، زده می شود؛ این نگاه نه تنها نشات گرفته از به رسمیت شناخته نشدن کار خانه داری است بلکه در این حوزه زحمات آنها هم دیده نمی شود و در برابر زحمات این قشر هم «پرداختی» صورت نمی گیرد.
فلاحتی اعتقاد دارد که در فرهنگ کشورهای مختلف بخصوص کشورهای آسیایی و درحال توسعه، خانه داری وظیفه زنان تلقی می شود، به طوریکه مردان در این کشورها، در زمان اوقات فراغت، وقت خویش را برای وب گردی، تماشای فوتبال و... می گذارند و خویش را موظف به مشارکت در انجام امور خانه نمی دانند که همین مساله هم منجر به فرسایش روحی و روانی و گاهی خشم زنان خواهد شد. دراین میان حتی خانه داری برای خانمهایی که در خارج از خانه دارای شغل دیگری هم هستند؛ تبدیل به دو کار تمام وقت می شود و در صورتی هم که به صورت تمام و کمال به امور خانه داری نرسند، تحت این کلیشه به آنها نگاه می شود که کار اصلی شان را رها کرده اند و به کار دیگری غیر از کار خانه داری رسیدگی می کنند.
۵.۵ ساعت کارِ بدون دستمزد روزانه زنان در کشورهای درحال توسعه
وی در این راستا به گزارش جهانی کار در سال ۲۰۲۰ استناد کرد و اظهار داشت: زنان در کشورهای درحال توسعه ۵.۵ ساعت و در کشورهای توسعه یافته ۴.۵ ساعت کارِ بدون دستمزد انجام می دهند که منظور، همین امور خانه داری است؛ به عبارتی میتوان گفت کار خانگی و کار بدون دستمزد زنان، مساله ای جهانی است.
۷۶.۲ درصد از کل کارِ بدون دستمزد در جهان توسط زنان انجام می شود
بنابر اظهارات این عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و برپایه گزارش جهانی سال ۲۰۲۴، زنان ۷۶.۲ درصد از کل کارِ بدون دستمزد در جهان را انجام می دهند. مطابق گزارش مجمع جهانی اقتصادی، ۱۵۲ سال زمان ضروری است تا زنان در اقتصادِ جهان به برابری با مردان برسند. به عبارتی، زنان ۳۲ برابر مردان، کارِ بدون دستمزد انجام می دهند و پیشبینی می شود که ۲۴۹ میلیون زن در اقتصاد مراقبت مشغول به کار هستند.
فلاحتی با تکیه بر این که خیلی از کشورهای دنیا کار خانگی را در GDP محاسبه می کنند، در توضیح بیشتر این مورد اظهار داشت: این محاسبه به این معنا نیست که به زنان خانه دار حقوقی پرداخت کنند، بلکه ضمن ارزش آفرینی اقتصادیِ خانگی، از شهروندان پرسیده می شود که اگر کسی قرار باشد کارهای خانه را انجام دهد، ماهیانه باید چه مقدار حقوق به او پرداخته شود؟ گاهی اوقات در محاسبات، میزان حقوقی که باید درنظر گرفته شود از درآمد رسمی سرپرست خانواده بیشتر خواهد بود.
«اقتصادِ مراقبت»، کاری درآمدزا در آینده ای نه چندان دور
وی در قسمت دیگری از این گفتگو اظهار نمود: در دو سر مساله اقتصادِ مراقبت، فرزندآوری و سالمندان قرار دارند و با توجه به افزایش سن جمعیت و سالمندی، در ایران و همینطور با توجه به لزوم فرزندآوری در کشور، اقتصاد مراقبت، در آینده ای نه چندان دور به مساله ای بسیار مهم و درآمدزا تبدیل خواهد شد.
این عضو هیئت علمی موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی در توضیح بیشتر این مورد به بیمه زنان خانه دار اشاره نمود و اضافه کرد: باآنکه دولت ها برای جذب رای، درمورد بیمه زنان خانه دار تبلیغات می کنند، اما در پیاده سازی و اجرای آن مکانیزمی ندارند، چونکه کار زن خانه دارِ در دهک اول و دوم، با کاری که زنان دهک نهم و دهم که در بسیاری موارد خدمتکار دارند؛ متفاوت می باشد، از سویی دیگر هم معلوم نیست از چه منابعی این بیمه باید پرداخت گردد، چونکه در خانه مرد و فرزندان خانواده هستند که از خدمات مجانی مادر استفاده می نمایند. زمانیکه از بیمه زن خانه دار صحبت می شود، باید به شکل شفاف تفاوت بیمه زنان خانه دار در دهک های پایین دست جامعه با دهک های بالادست جامعه مشخص شود چونکه امکانات مادی و معنوی زنان در دهک پایین کمتر است و در عین حال فشار نقش بیشتر با امکانات محدودتری را تجربه می کنند.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب